uyku apnesi neden olur ne demek?

Uyku apnesi, uyku sırasında nefes almanın tekrarlayan ve genellikle uzun süreli olarak durması durumudur. Bu durum, beyindeki solunum kontrol merkezindeki sorunlardan veya üst solunum yollarının tıkanmasından kaynaklanabilir. İki ana türü vardır:

1. Obstrüktif Uyku Apnesi (OUA): Bu en yaygın türüdür ve üst solunum yollarının kısmen veya tamamen kapanmasıyla karakterizedir. Yumuşak damak, bademcikler, dil kökü ve diğer yumuşak dokuların gevşemesi ve çökmesi nedeniyle hava akışı engellenir. Beyin bu durumu algılar ve kişiyi kısa bir süreliğine uyandırır, böylece nefes alma yeniden başlar. Bu olaylar gece boyunca birçok kez tekrarlayabilir ve uyku kalitesini ciddi şekilde bozabilir.

OUA'ya katkıda bulunan faktörler şunlardır:

• Obezite: Fazla kilolu veya obez olmak, boyun çevresinin genişlemesine ve üst solunum yollarının daralmasına neden olur.
• Genetik yatkınlık: Aile öyküsünde uyku apnesi olan kişilerde risk daha yüksektir.
• Yaş: Yaşlandıkça yumuşak dokular gevşer ve apne riski artar.
• Cinsiyet: Erkeklerde daha yaygındır.
• Alkol ve sakinleştirici ilaç kullanımı: Bu maddeler solunum kaslarının gevşemesine neden olur.
• Sigara kullanımı: Sigara içmek solunum yollarını tahriş eder ve iltihaplanmasına yol açar.
• Burun tıkanıklığı: Kronik burun tıkanıklığı hava akışını engeller.

2. Merkezi Uyku Apnesi (CİA): Bu tipte, beyin solunum kaslarına nefes almaları için sinyal göndermekte başarısız olur. Bu durum genellikle kalp yetmezliği, inme veya bazı nörolojik bozukluklarla ilişkilidir.

3. Karma Uyku Apnesi: Hem obstrüktif hem de merkezi apne özelliklerinin bir kombinasyonudur.

Uyku apnesinin sonuçları:

Uyku apnesi sadece uykuyu bozmakla kalmaz, aynı zamanda ciddi sağlık sorunlarına da yol açabilir:

• Yüksek tansiyon:
• Kalp hastalıkları:
• İnme:
• Tip 2 diyabet:
• Depresyon:
• Dikkat eksikliği ve konsantrasyon bozuklukları:
• Kazalara yatkınlık:
• Gündüz aşırı uyku hali:

Uyku apnesinden şüpheleniyorsanız, bir doktorla görüşmeniz önemlidir. Tanı için uyku çalışması (polisomnografi) yapılabilir. Tedavi seçenekleri arasında yaşam tarzı değişiklikleri (kilo kaybı, alkol ve sigarayı bırakma), CPAP cihazı kullanımı ve bazı durumlarda ameliyat yer alır.